Abdi İbrahim ilaç firması 100. yılını kutlamak amacıyla Van Gogh Alive – the experience adlı gezici sergiyi İstanbul’a getirdi. Sergi, Van Gogh’un resim ve eskizlerinden oluşan binlerce görsel malzemenin eşzamanlı olarak Antrepo 3’ün duvar ve sütunlarına yansıtılımasından meydana geliyor. Her ne kadar odağında Van Gogh’un resimleri var gibi gözükse de, aslında bir kısım dijital görüntünün art arda yansıtılmasından oluşan bir gösteri gibi.
Televizyonda bir ekonomi kanalında konuşan, Abdi İbrahim’in yönetim kurulu başkanı Nezih Barut, rakamlarla ifade ettiği etkinliği salt ekonomik bir değer olarak görüyor olmalı ki, bu sayede iyi bir “coverage” aldıklarını söylüyor; 45 günde 72.000 ziyaretçiye ulaşıldığını da eklemeden geçmiyor. Akbank Sanat danışma kurulunun da üyelerinden olan, kolekesiyoner Barut, sunucunun ‘sanatın bir yatırım aracı olarak kullanılmasını nasıl gördüğü’ sorusunu ise şöyle yanıtlıyor: “bunlar ... öncelikle iç duvar süslemeleri gibi düşünülüyor, bazen de [bunlara] yatırım aracı olarak bakılıyor.”[1]
“Çerçeve yok, içindesin” sloganıyla tanıtılan etkinlik, seyircisinden gösteriye dahil olmadan önce bilindik müze veya galeri deneyimini ve adabını unutmasını istiyor. Sahiden de alışılageldiğinin aksine, Van Gogh Alive izleyenine hazır bir tecrübe sunuyor. Resme bakma süresinden, resimde ne görülmesi gerektiğine kadar, ziyaretçi adına karar veriyor; resimler büyütülüyor, detaylar yok oluyor ve geriye sadece anlamsız yüzeyler kalıyor. Etkinlik, resme olduğu kadar hayal gücüne de haksızlık ediyor. Örneğin, Van Gogh’un yel değirmenleri resimlerine, pervaneleri dönen yel değirmenlerini gösteren bir video eşlik ediyor. Van Gogh resimlerini hareketlendiren Van Gogh Alive, onların mümkün olduğunca hızlı ve kolay tüketilebilir olmaları için tasarlanmış. Etkinliğin, neredeyse tüm bir külliyatı turistik nesneye dönüştürmekteki başarısı çıkışta ayyuka çıkıyor; ziyaretçiler, yeşil bir perde önünde çektirdikleri fotoğraflarını Van Gogh’un tanınmış tablolarına yapıştırılmış bir şekilde satın alabiliyorlar.
Van Gogh Alive hatırası.
Van Gogh Alive afişinden.
Etkinliğin zirvesi olarak sunulan Buğday Tarlası ve Kargalar tablosundaki kargalar, kanat çırpma sesleriyle tablodan uçup gidiyor. Bunu, bugün içinde yaşadığımız güvenlik ve kontrol sapkını durumun bir uzantısı olarak görmek mümkün belki de; sonuçta arzulanan kargasız bir tarla.