Onuncu kuruluş yıldönümünü kutlayan Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi’nin, Eylül 2011’de yayınladığı bir bültenle kendini ‘inisiyatif’ olarak nitelendirmesinin ardından, Nisan 2012’de ‘müze’ kavramını sorgulayan bir sergiye ev sahipliği etmesi merak uyandırdı.
Küratörlüğünü Fırat Arapoğlu’nun yaptığı, Ali İbrahim Öcal, Alper İnce, anti-pop, Çağrı Saray, Eda Gecikmez, Elif Öner, Hülya Özdemir, İnsel İnal, Mehmet Çeper, Orhan Cem Çetin, Özlem Şimşek ve Rafet Arslan’ın katılımıyla gerçekleşen “Müze İçinde Bir ‘Müze’” sergisi, açıldığı günden bu yana pek çok tartışmayı da beraberinde getirdi.
Açılışının henüz on beşinci gününde Arapoğlu tarafından kaleme alınan bir metne göre, bu tartışmalı süreç, ilk etapta serginin bütçesi, tanı(tı)mı ve kurulumu gibi aşamalarda kendini göstermiş, müze yönetimi tarafından sanatçılar ve küratöre karşı alınan çelişkili tavırlarla devam etmişti.
Elif Öner’in “Hysteria” adlı eseri de en baştan beri bu tartışmaların bir parçasıydı. Öner, sergi için ürettiği “Hysteria”da, Elgiz Müzesi’nin ‘.org’ uzantılı internet adresinin ‘.com’ uzantılı versiyonunu satın alarak, bu adreste penis büyütücü ilaç reklamı yayınladı. Aslında Öner, sürecin henüz başındayken, daha önce gerçekleştirdiği ‘www.museummodern.org’ adresindeki çalışmasına benzer bir eser üretmeye karar vermiş ancak içeriği netleştirmemişti.
Sanatçının eserini ilk kez sergi açılışında gören müze, eseri “Müze’ye haber verilmeden, proje küratörü tarafından ‘histeri’ adlı farklı bir projesi sergiye dahil edildi” ifadeleri eşliğinde sergiledi. Sergi bitiminde ise, Öner “marka hakkını ihlal ettiği” gerekçesiyle Müze tarafından dava edildi ve eserinin yer aldığı elgizmuseum.com adresine erişimin engellenmesi talep edildi.
Elgiz Müzesi’nin konuyla ilgili açıklaması şöyle: “5 Nisan tarihinde açılan, ‘Müze İçinde Bir Müze’ sergisi için, Elif Öner’in sunduğu işin, açılış saatinde ‘Histeri’ adlı işiyle değiştirilmiş olduğunu gördük. Sergi küratörü tarafından 15 gündür bilinmesine rağmen bize bildirilmediği ifade edildi. Tescilli ismimizin ‘.com’ uzantılı domaininin aynı sanatçı tarafından ‘Histeri’ işinin gösterilmesi için satın alınmış olduğunu öğrendik. 18 yaş sınırlaması olmaksızın herkes tarafından gezilen bir alanda böyle bir işin sergilenmesini ve tescilli ismimiz altında, sanal ortamda gösterilmesini manevi haklarımıza saldırı olarak nitelendiriyoruz.”
Küratör Fırat Arapoğlu ise “Bir proje küratörü, projeye dair işlerini müzeye ‘onaylatmak’ zorunda mıdır? Her bir iş için bir ‘bilirkişi’ heyetine mi danışılacaktır?” sorularını sorarken, sanatçı Elif Öner, hakkında açılan davayla, hem şahsına hem de çalışmasına saygısızlık edildiğini savundu.
www.elgizmuseum.com
http://bubirpipodegildir.tumblr.com/page/2#8734522161
http://www.proje4l.org/newsite2011/TR/subpagestr/muzeicindemuze.html
http://www.firatarapoglu.blogspot.com/
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1088941&CategoryID=82