Asger Jorn, The Avant-Garde Doesn’t Give Up (Avangard Teslim Olmaz), 1962
1960'lı yıllara doğru muhalif dozu yükselen avangard sanat hareketleri içinde Sitüasyonist Enternasyonal, radikal tasarılarıyla dikkat çeken bir harekettir. Sanatın siyasi olasılıklarını araştıran avangard akımlar içerisinde Sitüasyonistler sanatsal olduğu kadar politik bir avangard akımdır. Sitüasyonist Enternasyonal; Gerçeküstücülük, Cobra gibi avangard sanat akımlarından dağılan sanatçıların katılımıyla oluşmuştur. Ve dünyanın değişmesi gerektiğine karar veren, büyük çoğunluğunu sanatçıların oluşturduğu üyelerinin desteğiyle, kapitalist sisteme karşı eleştirel teori ve pratik tasarılar geliştirmiştir.
Bu araştırmanın konusu avangard sanat tarihi içerisinde gerçekleştirdiği total retle diğer akımlardan ayrılan Sitüasyonist Enternasyonal grubu ve grubun kendinden sonraki sanat hareketlerine etkisidir. Sitüasyonist fikirlerin 1960 sonrası sanatsal uygulamalara etkisi araştırıldığı kadar, bu fikirlerin kendinden önceki avangard hareketlerden nasıl etkilendiği de araştırılmıştır. İlk bölümde Gerçeküstücülük, Cobra, Letrizm ve Letrist Enternasyonal akımlarının Sitüasyonist Enternasyonal'le bağı araştırılmış, bu akımların birbirleriyle teorik ve pratik ilişkileri ortaya konmuştur.
İkinci bölümde, Sitüasyonist Enternasyonal'in kuruluşuna, temel kavramlarına ve varlığını devam ettirdiği yıllar içerisindeki teorik ve pratik uygulamalarına değinilmiştir. Sitüasyonist fikirlerin kuramsal ve kılgısal yapısı, modern kapitalist toplum analizleriyle sıkı bir ilişki içinde olduğundan, 1968 Mayıs ayaklanması gibi dönemin siyasi olaylarına ve genel politik atmosferine dair bilgilere de yer verilmiştir. Üçüncü bölümde Sitüasyonist fikirlerle ilişkilendirilen 1960 sonrası sanatsal hareketlerden, uygulamalardan ve sanatçılardan örneklere yer verilmiştir. Sitüasyonist teori ve pratiklerin politik ve görsel kültür içerisindeki kullanımı ve sanatsal uygulamaların sitüasyonist fikirlerle ne ölçüde örtüştüğü irdelenmiştir.[1]
Yazar: Öznur Aksoy
Danışman: Yrd. Doç. Nurettin Bektaş
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Güzel Sanatlar Enstitüsü / Heykel Anasanat Dalı
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2008
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır.