Norveç anayasasının 200. yıldönümü dolayısıyla iki sanatçı Oslo'da bir 'insanat bahçesi' kuruyor. "European Attraction Limited" adını taşıyan sergi, aslında, 1914 yılında, Norveç'in anayasasının 100. yıl kutlamak üzere açtığı dünya fuarında yer alan ırkçı gösterinin aynısı. Yüz yıl önceki sahneyi yeniden kuranlar, Sudan'da doğmuş olan Muhammet Ali Fadlabi ile Norveçli Lars Cuzner; iki sanatçı da Oslo'da yaşıyor ve çalışıyor.
Sanatçılar projelerini şöyle açıklıyorlar: "1914 yılında Oslo'nun göbeğinde bir insanat bahçesi açıldığını üç yıl önce öğrendik. Bunun üzerine, bu olayla ilgili fikirlerini almak üzere, Oslo'lularla konuşmaya başladık. Sonunda anladık ki, konuştuklarımızdan hiçbiri bu konuyu bilmiyor. Oysa 'bahçe' zamanında büyük ilgi çekmiş ve 2 milyonluk Norveç'te 1,4 milyon kişi tarafından gezilmiş. Buna rağmen kimsenin bu konuda bilgisinin olmaması şaşırtıcıydı. Birtakım şeylerin kolektif hafızadan silinmesinin mekanizmalarını anlamak gerçekten çok zor".
1914 yılında kurulan “Kongo Köyü”nün sakinleri
Fuarlarda sergilenen “insanat bahçesi” manzaraları
Bunun üzerine Fadlabi ve Cuzner 1914'teki insanat bahçesini yeniden sergilemeye karar veriyorlar. Amaçları yalnızca Norveç'in kolektif hafızasını canlandırmak değil, aynı zamanda 20. yüzyıl başında Avrupa'daki ırkçılıkla, yaşadıkları ülkede halen hüküm süren etnik, entelektüel ve ahlaki üstünlük duygusu arasındaki bağların izini sürmek.
Kongolandsbyen, yani "Kongo Köyü" denen 1914'teki 'insanat bahçesi' 80 Senegalli yerliden oluşuyor. Yerliler, palmiye yapraklarıyla örtülü kulübelerde sergileniyor, ve "geleneksel Afrika" tarzında giydiriliyor. İzleyiciler sergideki yerlileri, yemeklerini pişirirken ve yerken, el sanatlarıyla uğraşırken izliyorlar. Sergi Norveç kralı tarafından açılmış.
Fadlabi ve Cuzner'in projesi büyük tartışma yaratıyor ve ağır eleştirilere maruz kalıyor. Yalnızca projenin resmen finanse ediliyor olması dolayısıyla değil, yaptıkları değişiklikler dolayısıyla da. Çünkü onların sergisi sadece bir ırka ve ulusa ait değil. "Irkçılığın ve sömürgeciliğin gelişmesini tartışmanın önemine inanan" bütün gönüllülere açık. Serginin adı olan "European Attraction Limited", 1914'teki sergiyi kuran İngiliz şirket. Sergi 16 Mayıs 2014'ten itibaren açık. [silent lotus, kısaltarak çeviren EK]
http://hyperallergic.com/126424/two-artists-are-building-a-human-zoo-in-norway/