Günümüzde prekarite ile ilgili tartışma ve eylemlerde sanat emeği başı çekiyor. Örneğin geçtiğimiz ay New York City belediye meclisi üyeleri ve sendika liderleri Teamsters Joint Council 16 önderliğinde bir araya gelerek Frieze Sanat Fuarı'ndaki güvencesiz koşulları ve düşük ücretleri protesto eden bir basın açıklaması yaptı. Frieze New York, kamusal bir alan üzerinde gerçekleşmesine karşın, bu bölgedeki diğer sanat fuarları arasında güvencesiz ve düşük ücretli işçi çalıştıran tek fuar olma özelliğine sahip.
Aynı şekilde sanatçılar, tasarımcılar, küratörler, öğrenciler ve diğer zihinsel emek üreticilerinin bir araya gelerek oluşturduğu bağımsız bir örgüt olan Arts & Labor da geçtiğimiz hafta yayınladığı bildirisinde Frieze New York'ta istihdam edilen kişilerin aldığı ücretleri ve çalışma koşullarını eleştirerek şu çağrıda bulundu:
"Bizler de gayet iyi biliyoruz ki, sömürü ne Frieze ile başladı ne de onunla bitecek. Ancak bugün burada olmamızın esas nedeni, başta Frieze olmak üzere sanat kurumlarının istihdam ettikleri insanlara karşı bir sorumlulukları olduğunu hatırlatmak. Sanat ekonomileri çalıştırdıkları insanlara, ister bir atölye, ister bir ofis ya da bir galeri olsun, insanca yaşayabilecekleri ücretler ve çalışma koşulları sağlamak zorundadır. Sanatı seviyor ve şehrimizin de sanatla iç içe olmasını istiyoruz. Ancak bunu yaparken adaletli olunabileceğine, olunması gerektiğine inanıyoruz."[1]
Andrew Bowers'a ait protesto afişlerinden oluşan ve New York Frieze'de sergilenen kolaj
Occupy Wall Street hareketi sonrası ortaya çıkan Arts & Labor oluşumu, sanat piyasasındaki ekonomik eşitsizlik ile sömürüye varan çalışma koşullarını ifşa etmek ve doğrudan eylem ile eğitici çalışmalar vasıtasıyla bunlara karşı durmanın yanında, farklı kollar ve sınıflar arasında bir dayanışma ortamı da yaratmayı amaçlayan bir karaktere sahip. Gayri maddi emeğin ve buna bağlı olarak prekaryanın giderek daha fazla önem kazandığı bir dünyada, bu tarz direnç noktalarının daha da gelişeceğini söyleyebiliriz.
Gelgelelim bu protestolara karşı Frieze New York yetkililerinin verdiği yanıt, geçen yıl "Un-Frieze" adı altında gerçekleşen protestolara verdiklerinden pek farklı değil. Bu yılki yanıtlarında ise en çok dikkat çeken cümle belki de şu: "Bizler New York Frieze'de katılımcı galerilere ve ziyaretçilere mükemmel bir sanat fuarı deneyimi sunarak, bu kente hem kültürel, hem de ekonomik bir katkı sağlamayı amaçlıyoruz." Yani böylesi ulvi amaçları olan bir yerde istihdam edilenlerin çalışma koşulları ve ücretlerini mesele etmek haksızlık demeye getiriyorlar. Ve fakat, tüm kültürel ve entelektüel girişimlerine karşın (önde gelen eleştirel kuramcılar ve filozofların katıldığı paneller düzenlemek gibi) bu fuarın da gerçekliği şu: Frieze, her ne kadar kendini farklı sunmaya çalışsa da, sürüler halinde o kıta senin bu kıta benim sanat fuarlarını dolaşan ve buralarda akıttıkları milyonlarla prestij ve saygınlık satın almaya çalışan jet sosyetenin cirit attığı pek çok sanat fuarından biri. [NÖ]
Kaynak:
http://hyperallergic.com/69137/labor-issues-in-spotlight-as-frieze-ny-prepares-for-may-art-fair/