1990’da Köln’de kurulan Texte zur Kunst 2000 yılından beri Berlin’de yayınlanıyor. Almanca ve İngilizce yayınlanan dergide çağdaş sanat ve kültür üzerine makalelerin yanı sıra eleştiri yazılarına, tartışma ve söyleşilere de yer veriliyor.
Her sayısı belirli bir temaya ayrılan derginin bu ayki teması “Art vs. Image” [İmgeye Karşı Sanat].
Önsöz / Philip Ekardt, Hanna Magauer
Yeni sayıya adını veren karşıtlık geçmiş senelerde sanat bağlamında vuku bulan değişikliklere ve çatışmalara atıfta bulunuyor. Bu değişimleri akademik kuram alanında ve somut olarak sanatsal ve küratoryal pratiklerde gözlemlemek mümkün. Bu gelişmenin merkezinde, başka unsurların yanı sıra, sanattan “önce” gelen, sanatın “ötesinde” yatan veya sanatın “dışındaki” imgelere duyulan merak yatıyor. Söz konusu ilginin emarelerinden biri “imge çalışmaları” ve “imge felsefesi” gibi alanlarda gittikçe kabaran yazınsal üretim. Veyahut, sanatın mirasının imgeler tarafından üstlenildiği “sanat-sonrası” çağa girdiğimizi muştulayan birtakım beyanlar. Öyle gözüküyor ki, yeni ve eski teknolojilerin (dijital teknolojilerin yanı sıra film tarihinden devşirilenler de) sanatsal üretimi etkisi altına aldığı günümüzde başarı, eserin ikonik gücüne ve bir imge olarak dolaşıma girme potansiyeline bağlı. Doğrusu, sanata esas itibariyle imge üretimi muamelesi yapıldığında ne kadar çok sanat eserinin görünmez kılındığını düşününce bu senaryoda rol alan iki kavramın farkını ortaya koymanın önemi anlaşılıyor.
Eleştirel sanat analizleri yapılıyor; fakat konu imge çözümlemesine gelince benzer bir eleştirel yaklaşımın eksikliği göze çarpıyor. İmge kuramı alanında yapılan çalışmaların çoğu, konularına temel bir antropolojik sabit muamelesi yapıyor. Genellikle imgenin ontolojisine yönelik sorular gündeme geliyor; imge politikası, üretimi ya da ekonomisi pek mesele edilmiyor.
Gittikçe büyüyen imge çalışmaları (Bildwissenschaft) alanı bu tür eleştirel tartışmalar için bir forum vazifesi görebilirdi. Kaja Silverman ve Teresa de Lauretis gibi yazarlar, imgelerin kavranmasında yol gösterici olabilecek feminizm, toplumsal cinsiyet ve siyaset temelli bir kuram geliştireli on seneden çok oldu. Beate Söngsten Texte zur Kunst’un 2001 Haziran sayısında bu yazarların katkılarına değinmişti. Bu perspektiften bakıldığında, imgelerin, görselleştirmek ve iletmekle kalmayıp aynı zamanda ürettikleri bir siyasetin halleri oldukları ortaya çıkar. Dolayısıyla, mesele “sanat” lehine “imgeyi” reddetmek değil, sırtını salt verili ve aşikâr olana yaslamayan bir imge kavramının savunusunu yapmaktır. Esas mesele, yüzeysel görsel olgular üzerine kafa yormaktansa, imgelerin nasıl meydana geldiklerini ve belirli imgelerle hangi koşullar altında karşılaştığımızı soruşturan bir eleştirel söylem, imgeleri bağlamları içinde değerlendiren bir söylem talep etmek.
Eylül sayısının giriş yazısından kısaltarak çeviren: Ayşe Boren
Almanca'dan çeviren: Karl Hoffmann
Dosya Yazıları
Gertrud Koch – False Reconciliation: For a conceptual and practical differentiation of art and image
Peter Osborne – “Art” versus “Image”?
Daniela Hammer-Tugendhat – Studies Oblivious to Power: A statement by Daniela Hammer-Tugendhat on “Bildwissenschaft” (Image Studies)
On Image Questions – Harun Farocki responds to Texte zur Kunst
Digital Reflex – Avery Singer and Ed Atkins respond to Texte zur Kunst
Philipp Ekardt – In Defense of Styling
David Joselit – Against Representation
Refusing Prestige – A conversation between Georges Didi-Huberman, Ludger Schwarte and Philipp Ekardt
Peter Geimer – Image and Art: Notes on a relationship
Charlotte Klonk – Beyond Black and White: Reception-aesthetic reflections on the distinction between image and art
Inge Hinterwaldner – Deep Layers of Design