/ Pasajlar / Baudelaire 200 (9 Nisan 1821-9 Nisan 2021)

11/4/2021 / skopbülten

Gönlüm rahat çıktım dağın tepesine,

Hastane, hapishane, kerhane, araf, cehennem,

Kent görünüyor tüm genişliğince,

...

Seviyorum seni, rezil başkent! Orospular

Ve haydutlar, sunduğunuz hazlar sonsuz,

Yazık ki anlamaz bayağı inançsızlar.

 

Charles Baudelaire, “Sonuç”, Paris Sıkıntısı içinde, çev. Tahsin Yücel (İş Kültür, 10. basım 2017) s. 117.

 

Charles Baudelaire. Fotoğraf: Nadar, 1855.

 

Arnold Hauser'e göre modernizm, “kuşku yok ki Baudelaire'le başlar; onunla mevcut düzene ve geleneğe başkaldırı olarak anlaşılır”. Modernizm, “Baudelaire'le başlar; empresyonistler ve sembolistler tarafından geliştirilir ve zirvesine 1920'lerde [sürrealizm ve Dada] ile ulaşır”.  Georg Simmel’in Toplum Kuramı Üzerine Yazılar’ında David Frisby Baudelaire’in “modernité tarifinin bir modernizm kuramı içerdiğini” belirtir. Peter Gay ona “modernizmin ilk kahramanı” der. Marshall Berman da Modernite Deneyimi üzerine kitabında, “Eğer bir ilk modernist göstermek gerekirse, kuşkusuz onun Baudelaire” olduğunu yazar: “o bir öncü, bir peygamberdir”. 

 

Ali Artun, Modernizm Kavramı ve Türkiye’de Modernist Sanatın Doğuşu, s. 25

Modernizm, pasajlar